What's in a name?

Uitgelicht

Onderwerpen

Laatste artikelen

Verwachte artikelen

  • Wol spinnen, de basis
  • Weven, de basis
  • Wol verven, de basis
  • Zijden caps en hankies spinnen
  • Houten doosjes met bloemetjes van Fimo klei

Welkom bij To be defined

Welkom op mijn website To be defined, een website boordevol creativiteit. Je vindt hier talloze handleidingen in woord en beeld over diverse onderwerpen. Op deze pagina zie je slechts een selectie. Maak een keuze uit het menu links voor meer artikelen over je favoriete onderwerp.

Overzicht toevoegingen olieverf

Artikelindex

Toevoegingen olieverf Er zijn diverse technieken om met olieverf te werken. Bij het werken met olieverf wordt over het algemeen gebruik gemaakt van diverse toevoegingen. In dit artikel probeer ik een overzicht te geven van welke mediums er nou eigenlijk zijn en wat ze doen. Hoewel ik voor het gemak de algemene term “mediums” gebruik, is dit eigenlijk niet correct. De toevoegingen worden namelijk in 6 categorieën opgedeeld, elk met zijn eigen specifieke doel. Een overzicht van de meest gebruikte vindt u hier.
Gesso

1. Primers

Primers zijn middelen die zorgen voor een goed hechtende ondergrond. Ook wordt hierdoor de absorptie van de verf of olie in de drager verminderd, dit geeft uiteindelijk een mooier resultaat. Er zijn ook primers waarmee reliëf ondergronden gemaakt kunnen worden.
Een aantal primers zijn:
  • Gesso; Voor vlakke ondergronden, Kan ook met wat kleur gemengd worden. Gesso is van diverse merken verkrijgbaar.
  • Underpainting white; voor relief ondergronden (Talens)
Veel dragers zijn al geprepareerd. Er zijn doeken in diverse formaten van veel verschillende merken verkrijgbaar die al gegrond zijn. U kunt deze dus gelijk gebruiken. Ook is er speciaal olieverfpapier, en zijn er canvasboards die niet gegrond hoeven te worden.
Oplosmiddelen

2. Oplosmiddelen

Oplosmiddelen verlagen de consistentie van de verf. Ze maken deze “mager”. Dwz dat door oplosmiddelen toe te voegen er relatief minder olie in de verf zit. Bij glaceertechnieken werk je vet over mager. Je begint dus met een laag waar eventueel wat oplosmiddel aan toegevoegd is. Oplosmiddelen worden ook gebruikt om penselen en paletten na het schilderen schoon te maken. De meest bekende oplosmiddelen zijn:
  • Terpentijn; Dit is het sterkste oplosmiddel voor kunstenaars, maar ook het gevaarlijkst en sterkst geurend. Bij Talens heet dit “gerectificeerde terpentijn” en bij Winsor en Newton “English Distilled Turpentine”.
  • Terpentine; dit is een minerale alcohol en dus niet hetzelfde als terpentijn. Terpentine is waterig en verdampt snel. Het is iets minder gevaarlijk dan terpentijn. Bij Talens is ook reukloze terpentine verkrijgbaar. Dit product is verder vergelijkbaar met de gewone terpentine van Talens. Terpentine wordt ook wel “White spirit” genoemd.
  • Sansodor; Dit is een visceus en langzaam verdampend middel. Sansodor is minder gevaarlijk dan terpentijn en terpentine. Bovendien is het geurloos. Het gebruik is hetzelfde als terpentijn. Je kunt er de olie schraler of magerder mee maken. Sansodor wordt gemaakt door Winsor & Newton.

3. Mediums

Schildermediums kun je zelf maken door een combinatie van olie en oplosmiddel. Tegenwoordig zijn er ook heel veel kant en klare mediums in de markt. Deze hebben over het algemeen nog specifieke eigenschappen en zijn niet zomaar zelf te maken uit een combinatie van oliën en oplosmiddel. Mediums kunnen verschillende toepassingen hebben. Meestal verdunnen ze de olieverf en verbeteren de vloei, soms versnellen ze meteen de droogtijd. Er zijn ook mediums die de consistentie van de verf gelijk houden maar de kleurkracht verminderen. Ten slotte is er ook een speciaal medium voor de glaceer techniek.

Een overzicht van de mediums van Talens:

Om de verf beter te laten vloeien:
  • Schildermedium; voor het verdunnen van olieverf
Om de verf beter te laten vloeien en sneller te laten drogen:
  • Schildermedium sneldrogend; voor het verdunnen van olieverf en het versnellen van de droging
  • Alkydmedium; voor het verdunnen van de olieverf en het versnellen van de droogtijd
Speciaal voor glaceertechnieken:
  • Glaceermedium; voor het verdunnen van de olieverf, verhoging van de vloei. Speciaal voor glaceertechniek.
  • Venetiaans terpentijn; voor het verdunnen van de olieverf, verhoging van de vloei. Een traditioneel medium voor de glaceertechniek
Om de kleurkracht te verminderen:
  • Schilderpasta; vermeerderen van de verf met behoud van consistentie. Het verlaagt de kleurkracht.


Liquin

Een overzicht van de mediums van Winsor & Newton:

Om de verf beter te laten vloeien en sneller te laten drogen:
  • Liquin original; is een alkydmedium. Het versnelt de droging, verbetert de vloei, versterkt de glans en is bestand tegen vergelen. De penseelstreek is nauwelijks te zien. Dit medium is zeer populair. Liquin is vrij pasteus.
  • Liquin Fine detail; vloeibaarder dan liquin original. Is zeer geschikt voor fijne details. Geeft gladde oppervlakken.
Speciaal voor glaceertechnieken:
  • Liquin ligth gel; broze sneldrogende gel. Speciaal voor glaceren.
Om de verf meer body te geven:
  • Liquin Ompasto; matglanzend medium waarmee de penseelstreken bewaard blijven. Geeft de verf meer body.
  • Wingel; versnelt de droging en verbetert de vloei met behoud van iets stijvere consistentie dan liquin
  • Oleopasto; versnelt de droging en ideaal voor impastotechnieken
Om de droging te vertragen:
  • Artist’schildermedium; kant en klaar medium, verbetert de vloei, vertraagt de droging en vergroot de duurzaamheid van de verflaag. Dit medium is ook prima geschikt om verf te verzadigen.
Oliën

4. Oliën;

Oliën worden gebruikt voor het verlagen van de verfconsistentie. De verf wordt dus iets dunner. Bovendien verbeteren ze de vloei en wordt de penseelstreek iets minder zichtbaar. Oliën worden ook gebruikt bij de glaceer techniek, en je kunt er je eigen schildermedium mee maken.
Een overzicht:
  • Koud geperste lijnolie; kan aan verf worden toegevoegd om de consistentie te verdunnen en de vloei te verbeteren. Het verhoogt bovendien de glans en de doorschijnendheid.
  • Geraffineerde / gezuiverde lijnolie; heeft ongeveer dezelfde eigenschappen als koud geperste lijnolie maar droogt langzamer. Dit is de populairste olie
  • Gebleekte lijnolie; versnelt de droging, verbetert de vloei en is vanwege de lichte kleur vooral geschikt voor het werken met lichte kleuren.
  • Ingedikte / gekookte lijnolie; Versnelt de droging nog sneller dan gebleekte lijnolie, verbetert de vloei, glans en duurzaamheid van de verflaag.
  • Drogende lijnolie; bevordert de droging van alle drogende oliën en doet daarbij de glans toenemen.
  • Standolie; verbetert de vloei van de verf en zorgt dat hij beter uitvlakt. Standolie is erg geschikt voor glacis en fijne detaillering. Vertraagt de droogtijd en is de beste keuze als olie wordt gebruikt als medium. Pas standolie bij voorkeur in de laatste lagen toe.
  • Papaverolie; traagdrogende olie, geschikt voor gebruik met lichte kleuren.
  • Drogende papaverolie; versnelt de droging. Is bestand tegen vergeling en zeer geschikt voor het gebruik met lichte kleuren.
Retoucheer vernis

5. Vernissen;

(Slot-)Vernissen zorgen voor een egale glanslaag en beschermen je schilderij. Vernissen zijn meestal matglanzend en glanzend verkrijgbaar. Olieverf schilderijen moeten echt door en door droog zijn voordat er een vernislaag op aangebracht wordt. Dit duurt voor dunne lagen verf minimaal 6 maanden. Er zijn een aantal soorten:
  • Dammarvernis; traditionele hoogglanzende vernis. Deze vernis kan alleen verdund worden met een krachtig oplosmiddel als terpentijn. Talens levert Dammarvernis ook in matglanzend.
  • Schilderijvernis (Talens); in mat en glans verkrijgbaar.
  • Acrylvernis (Talens); in mat en glans verkrijgbaar, zowel voor olieverf als acryl geschikt.
  • Artists’ glanzende vernis en Artists’schilderijvernis (Winsor & Newton); hoogglanzend en glashelder. Het zijn de moderne vervangers van Dammar vernis.
  • Consev-Art vernis( Winsor & Newton); in mat en glanzend. Glasheldere vernis die meer dan 100 jaar makkelijk verwijderbaar blijft.
  • Wasvernis (Winsor & Newton)
Er is ook retoucheer- of retouche- vernis verkrijgbaar. Dit geeft een tijdelijke bescherming aan recent voltooide olieverfschilderijen. De verf moet wel minimaal een maand drogen. Vervolgens kan als de verf echt droog is, over de retoucheervernis een laag slotvernis aangebracht worden. Retoucheer vernis wordt ook gebruikt om ingeschoten ( matte, doffe) plekken op het schilderij weer op te halen.
Bescherming en reiniging van de handen

6. Overige producten;

Naast de genoemde producten is er nog bijvoorbeeld siccatief. Dit is een product dat de droogtijd van de olieverf vermindert. Er is siccatief Courtrai, die is helder van kleur, en siccatief Harlem, die iets donkerder van kleur is.
Onder de categorie overige producten vallen ook speciale reinigingsmiddelen zoals handenreiniger, bijvoorbeeld Artgel van Winsor & Newton of Handenreiniger van Talens. Winsor & Newton heeft overigens ook een beschermende crème die je voor je gaat verven op je handen kunt smeren. Dit voorkomt dat de schadelijke stoffen in je huid trekken en vereenvoudigd het schoonmaken.
Al met al heel wat mogelijke toevoegingen, en dan zijn dit nog maar 2 merken. Andere merken hebben over het algemeen vergelijkbare producten. Als u zich hierin wilt verdiepen kunt u bij de links onder de categorie “Materialen” en overzicht vinden van producenten. De meeste producenten hebben een website waarop hun producten uitgebreid beschreven staan.Welk product u uiteindelijk kiest is voor een groot deel persoonlijke voorkeur. Dit overzicht geeft in ieder geval een goed beeld van de mogelijkheden. Natuurlijk hoeft u niet alles aan te schaffen. Dit is o.a. afhankelijk van de door u gebruikte techniek, en met een paar toevoegingen komt u al een heel eind. Een aantal voorbeelden van hoe u nou met deze toevoegingen in de praktijk werkt, zijn besproken in het artikel “Olieverf - Werken met mediums.